Kalkan Balığı Nasıl Tutulur?
Kalkan balığı scophthalmidae familyasına ait bir balık türüdür. Bu balıkların gözleri vücudunun sol kısmında bulunur ve sağ tarafı ile deniz tabanına yatan yassı bir yapıya sahip olan kalkan balıkları, oval bir vücuda sahiptir. Kalkan balıkları boyut olarak 50 cm’den 70 cm’e kadar çeşitlilik gösterir. Nadiren de olsa bir metre boyunu aşan ve 20 kilogramı bulan kalkan balıkları da mevcuttur. Kalkana benzer yapıya ve yuvarlak bir görünümü andıran bir forma sahiptirler. Kalkan balıkları pulsuzdur. Pul yerine üzerlerinde küçük kemiksi düğmeler bulunur.
Kalkan balıklarının ülkemizde yaşam alanları Akdeniz, Karadeniz, Ege Denizi ve Marmara’dır. İstanbul Boğazı’nın kuzeyinden avlanan kalkan balığı bir tarafı siyah, bir tarafı da beyaz renkli kalkan balığı türüdür. Her iki tarafı siyah renkte olan kalkan balığına nadiren de olsa rastlanır. Karadeniz bölgemizde kalkan balıkları kışın kuzeyden güneye göç etmeleri sebebiyle daha çok Sinop ve Samsun yörelerinde görülmektedir. Hemen hemen her mevsimde yakalanan kalkan balığı bütün sene boyunca yenilebilir. Genellikle kalkan balığı kumluk bölgelerde derinde yaşar ve sahil kesimine 15-30 metre açıklıkta avlanabilir.
Kalkan balıkları suların 20 metre ile 70 metre derinliğine kadar olan bölümlerde yaşamayı tercih ederler. Kalkan balıkları çok yavaş hareket eden bir balık türüdür. Yer değişimini çok az yapar ve genellikle kamufle olmak için kendisini kuma gömer. Bu şekilde avlanır ve yaşamını sürdürür. Denizlerin dibinin kum olan bölgelerinde kalmayı sever ve tercih eder. Ayrıca denizin dibinde bulunan yengeçleri, minik balıkları ve deniz hayvanlarını avlayarak beslenirler.
Dişi kalkan balıkları ilkbahar ve yaz aylarında denizin 10 ila 40 metre derinliğine kendi büyüklüklerine göre yumurta dökerler. Erkek kalkan balıkları bu yumurtaları dölledikten 7-9 gün sonra yumurtalardan mekik şeklinde vücuda sahip yavru balıklar çıkar. Bu yavrular, 8-10 cm boya sahiptirler. Metamorfozları başlayana kadar sığ sularda plankton ile beslenerek yaşamaktadırlar. Derin sulara göç etmeleri için bu yavru balıkların önce sağ gözlerinin kafalarının sol tarafına doğru kayması ve vücutlarının yassılaşmaya başlaması gerekir.
Kalkan Balığının Faydaları Nelerdir?
Kalkan balığı, besleyici değeri yüksek bir deniz ürünüdür. İçinde B3 ve B12 vitaminleri, protein, omega-3 yağ asitleri barındırır. Ayrıca bağışıklık sisteminin güçlenmesine, diş ve kemik sağlığının korunmasına katkı sağlayan magnezyum, selenyum ve fosfor gibi minerallerle doludur. Kalkan balığı aynı zamanda kalp sağlığını destekleyerek çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlayabilir ve kandaki kolesterolü düşürebilir.
Kalkan Balığı Ne Zaman Tutulur?
Kalkan balığı avcılığı yılın hemen hemen her zamanında yapılabilse de en verimli olan zaman aralığı kalkan balıklarının yumurtlamak için sığ sulara geldikleri şubat ayının başı ile mayıs ayının sonu arasındadır.
Kalkan Avlamak İçin Hangi Yemler Kullanılır?
Kalkan balığı avlamak için akyem adı verilen istavrit, sardalya, izmarit, hamsi, kolyoz, uskumru, zargana gibi balıklardan elde edilen yemler kullanılmaktadır. Verimlilik açısından ve iğneden kolayca düşmeyecek sert bir et yapısına sahip olması bakımından istavrit balığı kalkan balığı avlamak için diğer yemlere göre daha fazla tercih edilir.
Yemleri iğneye takarken fileto halinde ya da balığı enlemesine ikişer üçer santimlik dilimlere ayırarak da kullanım sağlanabilir. Kalkan balığının ağzı çok fazla açılabilir bu sebeple yemi tek hamlede yutma olasılığı bulunur.
Kalkan Avında Pratik Bilgiler
Kalkan balığının dipte yaşayan bir balık türü olması sebebiyle avlamak için klasik üçlü dip takımının yanı sıra kalkan avı için üretilmiş ve yemi olabildiğince dibe yaklaştırmaya yarayan özel aparatlar da kullanılır.
Kalkan balığı kendisini kuma gömer ve dibin hemen 15-20 cm üzerindeki bölgeden avına saldırır ve midesine indirir. Kalkan balığı avcılığı için mümkün olduğunca dipte gezecek yemlerimizin olması, onları yakalama şansımızı artıracaktır. Bu şansı arttırabilmek için Kalkan balığının özelliklerini de bilmek faydalı olabilir.
Yavaş hareket eden kalkan balığı herhangi bir tehdit ve tehlike karşısında kendisini iyice kuma gömme ve vakumlama yeteneğine sahiptir. Bu sebeple kullanılacak misina ve iğneler mümkün olduğunca sağlam yapıda olmalıdır. Aksi halde kalkan balıklarını gömüldükleri yerden çıkarma olasılığı neredeyse yoktur.
Kullanılacak olta oldukça mühimdir. Dip oltası adı verilen özel oltalar kullanılabilir. Misina uzunluğu en az 50 metre olmalıdır. Olta için ise 3 iğneli takım istediğiniz performansı sağlayacaktır. Misinanın görünmezliği ön planda olmayan bu avda, beden olarak 0.50-0.70 mm gibi misinalar tercih edilebilir. Köstekler de daha ince olarak 0.35-0.40 mm şeklinde seçilebilir. 1-3.0 arasındaki iğneler kalkan avı için genellikle tercih edilen iğnelerdir.
Tercih ettiğiniz yemi iğneye takıp dip oltasını güçlü ve hızlı bir şekilde denize yollayabilirsiniz. Yemin denizin dibine ulaşabilmesi için misina olabildiğince sonuna kadar bırakılmalıdır. Ayrıca oltanızı sabitlemek beklemeniz açısından size kolaylık sağlayacaktır.
